Anioły istnieją praktycznie w każdej współczesnej religii monoteistycznej. Chrześcijanie, żydzi i muzułmanie, uważają je za istoty będące boskimi posłańcami, które zanoszą modły wiernych – przed oblicze samego Boga. Dla wielu wierzących, anioły są również miłosiernymi opiekunami, służącymi radą i pomocą w potrzebie.
Nic więc dziwnego, że dla licznego grona wiernych obcowanie z aniołami ma o wiele większe znaczenie niż kontakt z samym Bogiem. Dlatego zarówno kościół katolicki, jak i żydowscy, a także muzułmańscy hierarchowie duchowni, od samego początku podchodzą do zagadnienia aniołów z bardzo umiarkowanym entuzjazmem, starając się raczej marginalizować religijną rolę aniołów.
Tym bardziej, że dla ludzi aniołowie są niezwykle ciekawą alternatywą kontaktów z istotami duchowymi i eterycznymi. Dzieje się tak zapewne dlatego, że najzwyczajniej w świecie anioły są mniej onieśmielające niż potężny i wszechmocny Bóg. Człowiekowi łatwiej jest się zwrócić do pośredniej istoty, jaką jest anioł niż do Stwórcy, którego istnienie jest dla wielu nie do końca pojęte.
Angelologia, czyli nauka o aniołach, swój prawdziwy rozkwit przeżyła w XI – XIII wieku. Ponieważ to właśnie wtedy zaczęły pojawiać się, wręcz na skale masową, przekazy o anielskich istotach. Co w efekcie doprowadziło do rozpowszechnienia się wśród ludzi wiedzy o aniołach, imionach jakie noszą i rolach jakie pełnią.
Było to coś nadzwyczajnego, ponieważ dotychczas aniołów z imienia znano bardzo niewielu. W całej Biblii wymienionych imiennie jest jedynie trzech aniołów, są to: Gabriel, Michał i Rafał, ewentualnie można jeszcze zaliczyć Abaddona – anioła czeluści – wymienionego w Apokalipsie Św. Jana.
Jak widać nie była to zbyt imponująca liczba, w porównaniu do tego, jaką liczbą anielskich imion dysponujemy dzisiaj. Większość ze znanych nam aktualnie imion anielskich pochodzi z bardzo starej hebrajskiej księgi Starego Testamentu, uważanej za apokryficzną -którą jest Księga Henocha. I jak się okazuje jest to faktycznie jedno z najlepszych źródeł, dotyczących informacji o istotach anielskich.
Kim są istoty anielskie?
Ale kim tak naprawdę są aniołowie? Ogólnie uważani są za posłańców bożych a równocześnie za pierwsze istoty, które towarzyszyły Bogu, na długo zanim powołany do życia został człowiek.
W starożytnej filozofii anioły uważane były za pewną niematerialną formę inteligencji. Natomiast w chrześcijaństwie i islamie anioły są istotami całkowicie duchowymi, pozbawionymi płci, ale posiadającymi własną osobowość. W judaizmie, a szczególnie w jego mistycznej odmianie – kabale – anioły mogą być również istotami jak najbardziej materialnymi.
Anioły obok pełnienia podstawowej funkcji, jaką jest głoszenie chwały boskiej i pośredniczenia między Bogiem, a wierzącymi, są również opiekunami ludzi, przewodnikami duchowymi, doradcami, uzdrowicielami, a także pocieszycielami. Mogą stać się również sędziami, surowo karzącymi za grzechy.
Tym co odróżnia anioły od ludzi, oprócz eteryczności ich formy, jest kwestia wolnej woli, która była darem dla wszystkich stworzonych przez Boga istot. Jak wiemy człowiek – w przeciwieństwie do aniołów służących Bogu – zachował swoją wolną wolę, natomiast anioły zrezygnowały z niej, w zamian za przywilej wiecznego obcowania z Bogiem w niebiosach.
W całej tej historii, upadłe anioły są istotami anielskimi, które nie chciały zrezygnować ze swojej wolnej woli. Z tego powodu zostały strącone z nieba i pozbawione możliwości bezpośredniego przebywania z Bogiem. I to właśnie na tym faktycznie polegał, ten cały wielki anielski bunt.
Ważnym aspektem anielskości są wyobrażenia aniołów, jakimi dysponują ludzie. Ogólnie znane wszystkim wizerunki aniołów przedstawiają istoty o pięknej ludzkiej morfologi, z potężnymi skrzydłami na plecach. Można z tego łatwo wywnioskować, że anioły mogą latać swobodnie w przestworzach. Często posiadają również aureolę wokół głowy.
W świecie anielskim istnieje podział społeczno – hierarchiczny. Są nim chóry anielskie. Ich kolejność, od najwyższych do najniższych, przedstawia się (wg. ustawy świętych apostołów, czyli liturgii klementyńskiej) następująco :
- Serafiny
- Cherubiny
- Eony
- Zastępy
- Potęgi
- Władze
- Księstwa
- Trony
- Archaniołowie
- Aniołowie
- Panowania
Upadłe Anioły
Zarówno w samej Biblii, jak i w pismach apokryficznych, spotykamy się z upadkiem aniołów z nieba. Degradacja ta spowodowana została buntem istot anielskich, które nie chciały zrezygnować ze swojej wolnej woli i na dodatek nie miały ochoty służyć ludziom. Których upadłe anioły postrzegały, jako istoty niższe od nich w rozwoju.
Jednak pomimo tego, że upadli aniołowie uważali ludzi za dużo gorszych od siebie, to kiedy przybyli na ziemię, ochoczo rzucili się w wir ziemskiego życia, oddając się się radośnie fizycznym przyjemnościom cielesnym z ludzkimi kobietami, płodząc z nimi istoty, zwane olbrzymami czy też Nefilim.
Nie można powiedzieć, żeby upadek aniołów na Ziemię dobrze się dla wszystkich zainteresowanych skończył. W efekcie Nefilim po pewnym czasie zaczęli siać ogólny chaos i zniszczenie, a wszystko przypieczętował wielki potop, zesłany przez samego Boga. Kataklizm miał na celu oczyścić świat z anielskiego pomiotu, co ponoć się udało.
Ale jak podają źródła, wcześniej kilku upadłych aniołów, znacznie przyłożyło się do rozwoju ludzkości jako cywilizacji. Do anielskich buntowników, nazywanych czuwającymi lub grigori, którzy nauczali ludzi niezwykle przydatnych rzeczy, należą:
- Armaros – nauczył ludzi odczyniania czarów
- Arakiel – nauczył ludzi orientacji w terenie
- Azazel– nauczył ludzi wyrabiać noże, miecze, tarcze, a także sporządzania ozdób i kosmetyków
- Barakiel – nauczył ludzi astrologii
- Ezekiel – nauczył ludzi wróżyć z chmur
- Gadriel – nauczył ludzi posługiwania się bronią (uważany jest również za kusiciela, który nakłonił Ewę do zjedzenia owocu z drzewa poznania)
- Kakabel – nauczył ludzi astronomii
- Peneume – nauczył ludzi sztuki pisania, pouczał również dzieci o blaskach i cieniach życia oraz wprowadzał je w tajniki mądrości
- Sariel – objaśnił ludziom bieg księżyca
- Szemahazja – nauczył ludzi czarnej magii i zielarstwa
- Szamsziel – objaśnił ludziom bieg słońca
Anioły w ludzkich ciałach i złe demony
Część współczesnych ezoteryków jest zdania, że upadłe anioły po prostu wcieliły się w ciała ludzkie, rezygnując w ten sposób z niebiańskiej egzystencji, na rzecz ziemskiej fizyczności. Inni zaś są zdania, że upadłe anioły pełnią dzisiaj rolę demonów. Jednak samo pochodzenie znaczenia słowo demon i to w jaki sposób pierwotnie klasyfikowano istoty demoniczne, zdaje się temu przeczyć.
Wpływ na to ma fakt, iż demonami nazywano w przeszłości tajemnicze i potężne siły natury, które dla człowieka były niepojęte. Początkowo słowo demon nie miało znaczenia negatywnego, a jedynie określało istoty posiadające magiczne i tajemnicze moce.
Demonami były nimfy i rusałki czy chochliki albo elfy. Dopiero chrześcijaństwo wprowadziło zanany obecnie wszystkim dualizm, nadając demonom bardzo negatywny – wręcz zły i grzeszny – charakter. Tym samym do roli demonów chrześcijanie zaczęli zniżać lokalne bóstwa pogańskie, całkowicie je w ten sposób dyskredytując.
Niestety obecnie w ogólnej nauce o aniołach, a także w demonologi, czyli nauce o demonach, upadłe anioły klasyfikuje się jako istoty demoniczne.
Współczesny kult aniołów
Aniołowie przeżywają współcześnie swój złoty wiek. Zainteresowanie istotami anielskimi jest bardzo duże. Anioły uważa się za istoty niezwykle pomocne nie tylko w problemach życia codziennego, ale także w rozwoju duchowym. Popularne są karty anielskie, a cały ruch New Age ochoczo korzysta z anielskich rytuałów.
W wielu sytuacjach zaufanie pokładane w aniołach jest większe niż w samym Bogu. Dzieje się tak dlatego, że dla ludzi anioły są istotami bardziej dostępnymi niż Bóg i łatwiej jest im kontaktować się bezpośrednio z aniołami niż z samym najwyższym Stwórcą.
Biorąc pod uwagę, że taka miała być rola aniołów, które de facto są boskimi posłańcami, nie wydaje się to być czymś niewłaściwym. A posiadanie prywatnego anioła stróża czy ogólnie jakiegoś anielskiego patrona, może się czasami najzwyczajniej w świecie przydać.
Źródło:
Słownik aniołów w tym aniołów upadłych, Gustav Davidson, 1998 wyd. Zysk i S -ka