W poszukiwaniu dziecięcego geniuszu
Każdy z nas chciałby szybko przyswajać wiedzę, mieć niebanalne pomysły. Mimo to nie każdemu nauka przychodzi łatwo. Geniusze- osoby wyróżniające się niezwykłą inteligencją, łatwością przyswajania wiedzy, nie zdarzają się zbyt często. Tylko dwa procent naszej populacji wyróżnia się ponadprzeciętnym ilorazem inteligencji. Geniusz to osoba, której IQ jest równy lub przekracza 130 punktów. Nie zawsze wysoki iloraz inteligencji decyduje o szkolnych sukcesach, dopiero prawidłowo motywowane i ukierunkowane dziecko, może osiągnąć sukces.
Dziecięcy geniusz to dziecko, które intelektualnie rozwija się szybciej niż rówieśnicy, spokojnie może wyprzedzać rówieśników o kilka lat. To inteligencja przoduje, natomiast rozwój emocjonalny, psychomotoryczny pozostaje zgodny z wiekiem. Najczęściej dziecko takie, mając kilka miesięcy mówi pełnymi zdaniami. Jest bardzo ciekawe świata, zadaje pytania, swoją wiedzę próbuje wykorzystywać.
Dziecięcy geniusz odczuwa silną potrzebę poszukiwania, rozwoju. Zdarza się, że dzieci te mają słabsze oceny w szkole, ponieważ zupełnie inaczej myślą niż rówieśnicy, nie mogą odnaleźć się w szkole. Czasem też są zadufani w sobie, ponieważ rodzice często zachwycają się nimi, dlatego też nie przykładają się do nauki, w efekcie mogą mieć gorsze stopnie. Jeśli emocje, intelekt i umiejętności społeczne współgrają ze sobą i są na tym samym poziomie, to takie dziecko może odnieść sukces.
Bardzo ważne jest podejście rodziców do dziecka z szczególnymi zdolnościami, motywowanie go do nauki. Bardzo inteligentne dzieci są nadwrażliwe. Bardzo przeżywają wszystkie emocje. Mogą mieć napady lękowe, paniki. Bardzo dobrze rozumieją te wszystkie emocje i silnie je przeżywają.
Geniusz kryje się w mózgu
Mózg składa się z dziesięciu miliardów neuronów. Neurony łączą się ze sobą za pomocą synaps, to od ilości i ich układu zależy nasza sprawność umysłowa. Te struktury są ciągle modyfikowane w zależności od tego, ile się uczymy i nabywamy nowe umiejętności.
Niektórzy rodzice boją się, iż przegapią geniusz swoich pociech, że nie rozwiną szczególnych ich zdolności. Należy więc poznać krótką charakterystykę dzieci, które wykazują się pewnymi predyspozycjami. Są zazwyczaj sprytne i bardzo dociekliwe i przy tym niezbyt grzeczne. Geniusze są zazwyczaj ciekawi świata, ciągle zadają pytania, które czasem są bardzo trudne, mają wiele pasji i zainteresowań. Potrafią skupić się i oddać bez reszty swoim zainteresowaniom. Są zazwyczaj dojrzałe w swoim postępowaniu i bardzo empatyczne oraz wrażliwe. Wybitnie uzdolnione dzieci mają szczególnie rozwiniętą wyobraźnię. Ich pamięć jest bardzo dobra, nie lubią rutyny i wszystko robią według swoich upodobań.
Różne rodzaje inteligencji
Na inteligencję składa się wiele umiejętności. Jest to zdolność radzenia sobie w różnych sytuacjach, rozumienia i współczucia, czy wyciągania wniosków. Geny mają tylko na początku wpływ na nasze umiejętności, później wiele z nich sami nabywamy i rozwijamy. Podobno tylko w 50% to geny decydują o inteligencji.
Dziecko, które przychodzi na świat ma komplet neuronów, ale nie ma kompletu połączeń między nimi. Liczba ich zmienia się w ciągu życia. Związane to jest min. z tym czy dużo się uczymy. Inteligencja nie zależy od wielkości mózgu. Jeśli dana umiejętność jest dobrze rozwinięta, tym ilość połączeń między neuronami wzrasta.
Badania nad substancjami chemicznymi wytwarzanymi w mózgu dowodzą, iż mózgi inteligentniejsze różnią się od przeciętnych. Im bardziej zasadowe środowisko mózgu tym większa inteligencja, związane to jest z prędkością pobudzenia wzdłuż włókien nerwowych. Badania wykazały, że mózg osób zdolniejszych zużywa mniej energii.
Wskaźnik rozwoju poziomu umysłowego człowieka to iloraz IQ. Oblicza się go na podstawie testów psychologicznych, które obejmują zdolności przestrzenne, matematyczne i werbalne. Mówiąc o inteligencji należy wyróżnić kilka jej rodzajów. Dr Gardner wyróżnił osiem typów inteligencji:
Inteligencja językowo-werbalna – umiejętność wyrażania swoich myśli, osoby takie sprawnie posługują się językiem, z łatwością opowiadają i piszą, a także opanowują języki obce.
Inteligencja logiczno-matematyczna – osoby posiadające rozbudowaną inteligencję logiczno- matematyczną nie mają problemu z rozwiązywaniem zadań matematycznych i logicznych. Zazwyczaj to matematycy, inżynierowie czy informatycy.
Inteligencja ruchowa – charakteryzuje wybitnych sportowców, mają wybitną kondycję ruchową.
Inteligencja przestrzenna –osoby z tym typem inteligencji myślą obrazami, myślenie przestrzenne nie sprawia im trudności. Zazwyczaj takie osoby malują, rzeźbią lub fotografują.
Inteligencja muzyczna– to typ inteligencji charakterystyczny jest, dla osób bardzo muzykalny, które, które mają poczucie rytmu, dobrze śpiewają. Osoby takie najczęściej zostają kompozytorami czy muzykami.
Inteligencja interpersonalna– osoba z wysoką inteligencją interpersonalną zachowuje dobre relacje z innymi ludźmi, odczytuje emocje innych, jest bardzo empatyczna. Takie osoby lubią pomagać. innym.
Inteligencja intrapersonalna – to osoby, które często analizują swoje życie, często zostają filozofami.
Inteligencja przyrodnicza – osoby z silnie rozwiniętą inteligencją przyrodniczą kochają naturę, zazwyczaj hodują rośliny. Spełniają się w pracy ze zwierzętami i np. w ogrodnictwie.
Czy inteligencję można odziedziczyć?
Badania wykazują, że to właśnie inteligencję dziedziczy się po matce. Geny inteligencji związane są z chromosonem X. Chromosony zawarte w komórce jajowej to X, w plemnikach X lub Y, tak więc w większym stopniu to po matce dziedziczymy inteligencję. Podobno IQ potomstwa może różnić się co najwyżej o 15 punktów procentowych od ilorazu inteligencji matek.
Natomiast badania nie wykazały takiej prawidłowości co do ojców. Po latach badań wykazano, że rozwój kory mózgowej odpowiedzialnej za nasze zdolności poznawcze, bystrość umysłu zależą od genów matki. Oprócz genów bardzo ważne są prawidłowe relacje emocjonalne z matką. Liczy się stabilność i bezpieczna więź, która później owocuje.
Wpływ muzyki na inteligencję
Muzyka jest doskonałym sposobem na wspomaganie pracy mózgu. Muzyka wykorzystywana jest do pracy z dziećmi z różnymi zaburzeniami. Bardzo popularny jest „efekt Mozarta”. Po wysłuchaniu utworu Mozarta, następuje poprawienie funkcji intelektualnych, zwłaszcza zdolności przestrzennych. Takie zjawisko trwa do piętnastu minut.
Badania wykazały, że również muzyka Schuberta ma wpływ na nasz mózg, jest to efekt Schuberta. Lepsze wyniki osiągają osoby, które lubią muzykę klasyczną, od osób które nie przepadają za nią. Podobno najlepsze oddziaływanie na nasz mózg mają skoczne i wesołe utwory, niż smutne. Słuchanie muzyki pomaga tworzyć i wzmacniać połączenia między neuronami.
Największe efekty osiągniemy wykorzystując muzykę w pracy z dziećmi. Muzyka wymusza aktywność mózgu. Ucho dynamizuje korę mózgową poprzez dźwięki. Poprawia się nasza koncentracja, kreatywność, podwyższa się motywacja, opóźniamy przez to zmęczenie, szybciej się uczymy. Naukowcy badali wpływ różnych rodzajów muzyki na pracę mózgu, jednak najlepiej w stymulacji mózgu wypadły utwory Mozarta oraz chorał gregoriański.
Utalentowany fizyk
Albert Einstein był wybitnym naukowcem, geniuszem. Zasłynął jako twórca ogólnej teorii względności, był wybitnym fizykiem. W 1921 roku otrzymał Nagrodę Nobla za wyjaśnienie efektu fotoelektrycznego.
Mózg Einsteina po jego śmierci został pocięty na wiele części i prowadzono na nim liczne badania, które miały wykazać istotę jego genialnego umysłu. Na początku nie odnaleziono nic co wyróżniałoby mózg geniusza od przeciętnych ludzi. Kora mózgowa Einsteina była nawet nieco cieńsza niż normalni , neuronów było w niej więcej.
Mózg Einsteina nie miał wcale wieczka ciemieniowego, który jest fragmentem kory mózgowej, a także tzw. bruzdy Sylwiusza, która przebiegała inaczej niż u przeciętnego człowieka. Albert Einstein miał ponad przeciętne ciało modzelowate, które łączy ze sobą obie półkule mózgowe. Grubość tego spoiwa była wyjątkowo duża. Wykazano, że mózg fizyka posiadał więcej włókien nerwowych łączących obszary kory mózgowej, które między innymi związane są za myślenie analityczne. Tak, więc różnice w mózgu Einsteina były widoczne w porównaniu z mózgiem przeciętnego człowieka, jednak nie do końca wiadomo, które struktury mózgu odpowiadały za jego geniusz.
Albert Einstein cierpiał na zespół Aspergera. Jest to choroba, w której człowiek ma problemy w kontaktach społecznych, natomiast inteligencja raczej pozostaje w granicach normy lub wykracza ponadprzeciętną.
Choroba geniuszy
Zazwyczaj osoby dotknięte zespołem Aspergera mają problemy w kontaktach z ludźmi, nie potrafią w łatwy sposób nawiązać normalnych relacji, natomiast często wykazują ponadprzeciętne zdolności, czy zainteresowania. Zainteresowania zazwyczaj są obsesyjne, kręcą się ciągle wokół jednego tematu.
Słynny kompozytor Wolfgang Amadeus Mozart również miał zespół Aspergera. Kolejną osobą dotkniętą tą choroba jest Isaac Newton, był twórcą prawa ruchu i powszechnego ciążenia, a także Michał Anioł, Hans Christian Andersen, Thomas Edison, Thomas Jefferson czy Alfred Hitchcock.
Lionel Messi znany i wybitny piłkarz również jest dotknięty Aspergerm.
Upośledzeni geniusze
Wielu geniuszy, osób bardzo zdolnych ma również zespół sawanta. Jest to dysfunkcja mózgu, która charakteryzuje się ponadprzeciętnymi zdolnościami np. genialną pamięcią mechaniczną, a zarazem osoby nią dotknięte nie potrafią poradzić sobie w codziennych, podstawowych czynnościach.
Wśród sawantów wiele jest osób z Aspergerem i Autyzmem. U osób z problemami neurorozwojowmi, czy po urazach głowy, mające zdolności sawantyczne nie działa prawidłowo płat skroniowy w lewej półkuli. Rekompensatą za to jest większa aktywność kory nowej w prawej półkuli. Dlatego właśnie wielu sawantów ma niezwykłe zdolności w muzyce, plastyce, rzeźbie. Zespół ten częściej występuje wśród mężczyzn niż u kobiet. Często są to osoby o niskim ilorazie inteligencji, jednak mogą posiadać ponadprzeciętne zdolności, np. dokonywać skomplikowanych obliczeń w głowie, czy też mają genialną pamięć.