Efekty zaburzające ludzkie życie
Efekt aureoli
To sposób pozytywnego postrzegania danego człowieka, którego tak naprawdę nie znamy, a o którym słyszeliśmy pochlebne słowa. Sposób postrzegania człowieka może być efektem atrakcyjności fizycznej, lub też jakaś inna właściwość tego człowieka. Zazwyczaj ludzie osobom ładnym przypisują inteligencję, sympatyczność, same superlatywy. Efekt „aureoli” nazywany jest również efektem „halo”.
W przypadku np. rozmowy rekrutacyjnej, podobno osoby atrakcyjniejsze, choćby miały te same kwalifikacje, są lepiej oceniane.
Badania wykazują, iż osoby przystojniejsze, ładniejsze są łagodniej traktowane przez wymiar sprawiedliwości. Chętniej kupujemy u atrakcyjnej sprzedawczyni.
Wiele osób twierdz, że atrakcyjniejsi mają łatwiej w życiu. Takie właśnie zjawisko wykorzystuje również marketing. Ładne opakowanie bardziej przyciąga klientów, ciekawa reklama zachęci więcej klientów do zakupu danego produktu.
Efekt szatański
Przeciwieństwem do efektu aureoli jest efekt szatański. Pierwsze wrażenie o danym człowieku jest negatywne, zaważył na tym jakiś negatywny element. Niestety czasem pierwsze wrażenie trudno zmienić. Jeśli na początku postąpimy niewłaściwie, niezbyt stosownie, to może nas długo prześladować.
Samospełniające się proroctwo
Najprościej tłumacząc samospełniające się proroctwo oznacza, że nasze przekonania i pragnienia mogą prowadzić do określonych zachowań czy działań, które spełniają nasze oczekiwania.
Takie podejście może mieć pozytywne lub negatywne efekty. Jeśli np. nauczyciel błędnie określi zdolności ucznia, zawyży jego zdolności, to uczeń może faktycznie osiągnąć większe wyniki, ponieważ samo podejście do jego osoby będzie inne. Niestety w przypadku, gdy założymy że uczeń jest słaby, dajemy mu to odczuć, efekt będzie negatywny. Tak samo wpływa to na pracowników, którzy widzą nastawienie swojego szefa. W zależności od niego samego i jego postępowania, zespół pracowników osiągnie większe wyniki, bądź o wiele mniejsze, niż mogły by być w rzeczywistości. Bardzo ważne jest nasze podejście do danej sytuacji, jeśli z góry zakładamy, że będzie dobrze to pewnie tak będzie, jeśli myślimy negatywnie, to pewnie nam się to spełni.
Efekt Rosenthala
Jest to jeden z rodzajów samospełniającego się proroctwa. Polega on na tym, że zachowujemy się tak, jak tego oczekują od nas inni. Sprawdza się on min. u dzieci. Wychowując młodego człowieka powinniśmy mieć świadomość, że ten efekt ma wielki wpływ na dziecko, jego zachowanie i możliwości. Rodzice powinni być świadomi, że bardzo ważna jest motywacja do nauki, cierpliwość i wyrozumiałość. Dziecko, które słyszy, że jest słabe, nie potrafi wielu rzeczy, w końcu w to uwierzy i nie będzie nawet marzyło, by osiągnąć jakiś konkretny cel w życiu.
Efekt cocktail party
Efekt ten polega na tym, że informacje o nas samych szybko do nas docierają. Mimo np. gwaru czy hałasu np. na imprezie, nasza uwaga jest zajęta czymś innym, to i tak wyłapujemy informacje, które dotyczą nas samych. Jest to efekt podwyższonej dostępności pamięciowej, która dotyczy reprezentacji własnej osoby.
Efekt Vogue Factor
Efekt polegający na krytycznym postrzeganiu swojego wyglądu, czy też swojego partnera. Przez to wpadamy w kompleksy, możemy wpędzić w nie inne osoby. Efekt ten jest wynikiem mody na piękno, szczupłość i idealny ubiór. W mediach pokazywane są idealne kobiety, nienagannie ubrane, wyglądające perfekcyjnie. Niestety często takie wizerunki są efektem fotomontażu. Efekt Vogue Factor dotka zwłaszcza młodych ludzi, którzy wielką wagę przywiązują do wyglądu.
Efekt kontrastu
Polega na tym, że oceniamy daną rzecz z perspektywy innej, np. gorszej. W zależności do czego porównujemy daną rzecz, taki wynik osiągamy w naszym umyśle. Jeśli np. dwóch kolegów siedzi w jednej ławce, jeden z nich jest ciut lepszy od drugiego, to ten lepszy, będzie wypadał o wiele lepiej na tle ucznia słabszego. Przez efekt kontrastu podejmujemy czasem złe decyzje życiowe, nieracjonalne.
Efekt Pollyanny
Jest to bardzo pozytywny efekt. Jest to tendencja do myślenia o wszystkim w samych pozytywach, ignorowaniu efektów negatywnych, złych. Człowiek stosujący ten efekt widzi tylko pozytywne strony danej sytuacji, wypiera negatywne. Takie podejście może stać się niebezpieczne, jeśli mimo bardzo złych sytuacji, wypieramy je i umiemy je jakoś obrócić w pozytywy, np. w sytuacji przemocy domowej, kobieta tłumaczy sobie, że mimo to są tego jakieś dobre strony i wypiera fakt zła.
Efekt wyświadczonej przysługi
Jest to tendencja do bardziej przychylnej postawy wobec osoby, której wyświadczyliśmy przysługę. Chodzi tutaj o dysonans poznawczy. Dziwnie się czujemy , gdy pomagamy komuś kogo nie lubimy, dlatego zaczynamy bardziej tą osobę lubić, by zmienić to odczucie.
Efekt uporczywości
Może dotyczyć przekonania o innych osobach, o ich wadach czy danych cechach. Takie postrzeganie może dotyczyć również otaczającego świata lub danych dziedzin życia. Znając te cechy człowiek uparcie tkwi przy danych przekonaniach. Efekt uporczywości dotyczy również własnej osoby, trwamy o swoich przekonaniach, by nie stracić dobrego zdania o sobie.